Τι ξεχωρίζει την αλήθεια από το ψέμα; Την αίσθηση από την ψευδαίσθηση; Πόσο αληθινά φροντίζουμε να είναι τα ψέματα μας πιστευτά; Με αφορμή την επερχόμενη έκθεση του κυρίου Γιάννη Βελισσαρίδη στην Art Appel Gallery, τον συνάντησα και μου παραχώρησε μια εφ’ όλης της ύλης και αρκετά ενδιαφέρουσα συνέντευξη.
Πώς ξεκίνησε η επαφή σας με τον χώρο της φωτογραφίας; Υπήρξε κάποια αφορμή για να ασχοληθείτε με την συγκεκριμένη τέχνη;
Ξεκίνησα να κάνω φωτογραφίες το 1984. Ήμουν ακόμα παιδί κι ήθελα να βγάζω το δικό μου χαρτζιλίκι και να αποκτήσω την αυτονομία μου. Πολύ σύντομα κατάλαβα ότι πρόκειται για έρωτα και δόθηκα με πάθος, όχι τόσο αποσκοπώντας στην επαγγελματική καταξίωση, αλλά γιατί μου δινόταν ένας τρόπος να εκφραστώ καλλιτεχνικά, ακόμα και αν ζούσα και μεγάλωνα σε ένα χωριό της επαρχίας κοντά στην Βέροια. Έτυχε και τελικά πέτυχε όμως να έχω αξιόλογους δάσκαλους στα πρώτα μου βήματα που καλλιέργησαν τις καλλιτεχνικές μου αναζητήσεις.
Η φωτογραφία τέχνης είναι αυτή που με κέρδισε από την αρχή και για χάρη της ξενύχτησα βράδια ολόκληρα στο σκοτεινό θάλαμο ή ξεφυλλίζοντας ξένο τύπο σχετικό με τη φωτογραφία. Η μουσική, ο κινηματογράφος και κάθε είδος τέχνης φρόντιζα να έχει σχέση με αυτό που καταπιανόμουν κι αυτό ήταν μόνο η αρχή… Η πληροφορία δεν ήταν διάχυτη, όπως τώρα με το διαδίκτυο, και η αναζήτηση της γνώσης απαιτούσε επιμονή και υπομονή. Δεν είχα υψηλές προσδοκίες. Πίστευα ότι θα κατέληγα στην επαρχιακή πόλη που μεγάλωσα. Ταυτόχρονα όμως δε σταμάτησα να ψάχνω νέες τεχνικές , νέους εξοπλισμούς αλλά και νέες ειδικότητες-εξειδικεύσεις , τις οποίες αργότερα καθιέρωσα στην καριέρα μου.
Σκεφτείτε ότι το 1988, σε ηλικία μόλις 22 χρόνων, μου δόθηκε η ευκαιρία να διδάξω φωτογραφία τέχνης, γεγονός που το χάρηκα ιδιαίτερα, καθώς η μετάδοση γνώσεων της τέχνης μου με συγκινούσε πολύ. Προκειμένου να είμαι συνεπής λοιπόν, μιας και ήμουν αυτοδίδακτος, αποφάσισα να κατέβω στην Αθήνα για έξι μήνες, ώστε να παρακολουθήσω ένα σεμινάριο για να βάλω σε μια τάξη αυτά που ήξερα και στη συνέχεια να επιστρέψω στην Βέροια και να συνεχίσω με τη διδασκαλία της φωτογραφίας. Οι στόχοι μου όμως άλλαξαν καθοριστικά στην Αθήνα, το 1990 οπότε η πρωτεύουσα με άρπαξε κυριολεκτικά και μου έδωσε απλόχερα όλα όσα χρειάζεται ένας επαγγελματίας φωτογράφος.
Ασχολήθηκα με τη μόδα, το πορτραίτο, το χορό, το ρεπορτάζ, τη διαφήμιση, το γυμνό, την αρχιτεκτονική φωτογραφία και τα τελευταία χρόνια με τη σκηνοθεσία. Ποτέ δε θα μπορούσα να φανταστώ όλα αυτά που έχω κάνει μέχρι σήμερα! Και είμαι ευγνώμων για όσα μου έχει δώσει η ζωή.
Υπάρχει κάποιος φωτογράφος τη δουλειά του οποίου θαυμάζετε και έχετε ως πρότυπο;
Ναι, ο Henri Cartier-Bresson! Το 1988 στο πλαίσιο ενός σεμιναρίου για την διδασκαλία της φωτογραφίας στο Ναύπλιο ανάμεσα σε περίπου 40 δασκάλους φωτογραφίας τέχνης των οποίων γνώρισα την δουλειά με τη συμβολή του επιμορφωτή μου τότε Πλάτωνα Ριβέλη, εγώ ξεχώρισα τον Bresson! Λάτρεψα τις φόρμες του, τα κάδρα του, το μινιμαλισμό και το μήνυμα που έστελνε μέσα από το έργο του. Επειδή ωστόσο το οικονομικό μου status δεν μου το επέτρεπε ασχολήθηκα αρχικά με την εμπορική φωτογραφία κι όχι με την φωτογραφία τέχνης, που είναι η μεγάλη μου αγάπη. Μετά από χρόνια ανακάλυψα ότι ο αγαπημένος μου Bresson εκτός από φωτογράφος τέχνης ήταν και καταπληκτικός πορτρετίστας και κάπου εκεί άρχισε η ταύτιση μαζί του και η καθιέρωση του δικού μου προσωπικού ύφους.
Από πού αντλείτε κυρίως την έμπνευση στο έργο σας ;
Είναι περίπλοκο. Θα έλεγα ένα κράμα από ενθουσιασμό και μεράκι για την τέχνη μου. Πολλές φορές βέβαια παίζει ρόλο η θεματική, άλλοτε η ψυχική μου διάθεση ακόμα και η μουσική που ακούγεται όταν φωτογραφίζω. Άλλες φορές πάλι εμπνέομαι από το εκάστοτε μοντέλο μου. Ποτέ η τέχνη δεν γεννιέται εκ του μηδενός αλλά δεν υπάρχει κάποια συνταγή επιτυχίας που επαναλαμβάνεται.
Ποιά είναι η διαφορά ανάμεσα σε έναν επαγγελματία φωτογράφο και σε έναν άνθρωπο που ανεβάζει «καλλιτεχνικές» φωτογραφίες στα social media;
Το κίνητρο! Η φωτογραφία, ξέρετε, προϋποθέτει ένα τελετουργικό, είναι έκφραση, κώδικας επικοινωνίας, έχει μια έντονη κοινωνική διάσταση. Ο άνθρωπος που «ανεβάζει καλλιτεχνικές φωτογραφίες» αρέσκεται σε κάποια likes και κατά κύριο λόγο θα το κάνει για λόγους εντυπωσιασμού. Για τον επαγγελματία φωτογράφο η φωτογραφία είναι τρόπος ζωής, η ματιά του απέναντι στα πράγματα… και βέβαια βιοπορίζεται από αυτήν!
Στα 35 χρόνια που ασχολείστε με την συγκεκριμένη τέχνη, έχουν περάσει από τον φακό σας, εξέχουσες προσωπικότητες της μουσικής, του θεάτρου, του χορού και γενικότερα του θεάματος. Τι σας άφησαν οι συγκεκριμένες συνεργασίες;
Εμπειρίες…. εμπειρίες αξέχαστες, που θα με συνοδεύουν για όλη μου τη ζωή. Το να δουλεύεις με stars δεν είναι κάτι αμελητέο. Τυγχάνει να ήμουν ο εταιρικός φωτογράφος είτε σε δισκογραφικές εταιρίες, είτε σε περιοδικά και πέρασαν μπροστά από το φακό μου εξέχουσες προσωπικότητες, όπως οι Sean Connery,Vanessa Mae, Sting, U2, Christina Hoyos, Στέλιος Καζαντζίδης, Ελένη Μενεγάκη, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μάνος Ελευθερίου , η Sharon Stone και πάρα πολλοί άλλοι…! Πρόσωπα – εμπειρίες για την καλλιτεχνική μου πορεία κι εξέλιξη! Δε συμφωνείτε;
«True Lies» ονομάσατε την θεματική έκθεση που ετοιμάζετε. Πώς προέκυψε ο συγκεκριμένος τίτλος;
Το κλίμα της εποχής των τελευταίων χρόνων φυσικά! Χαμένες αξίες, απώλεια ατομικής ταυτότητας, εξαφάνιση της μεσαίας τάξης – αφότου η φούσκα της ευμάρειας που προωθούσαν τα μίντια και οι πολιτικοί ξεφούσκωσε – σχέσεις επιφανειακές, βασισμένες σε διαδικτυακές αναρτήσεις ειδυλλιακών εικόνων, το αέναο κυνήγι της επιβεβαίωσης μέσα από την υπερέκθεση του « τέλειου εαυτού» μας…
Η συλλογή « TRUE LIES» έρχεται για να δείξει προβοκατόρικα σχεδόν την ματαιότητα της ομορφιάς και του « φαίνεσθαι» , όπως εκδηλώνεται σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής, στην οικογένεια, στην φιλία, στον έρωτα… ο αντικατοπτρισμός μας, η τέλεια εικόνα ενός τέλειου ψέματος θα έπρεπε να φαντάζει ασήμαντη μπροστά στην θνητότητα της ανθρώπινης φύσης…
Είναι πολλά τα ψέματα που κυκλοφορούν και έχουν γίνει «αληθινά». Πολλοί εξάλλου, δεν κάνουν καν τον κόπο να επιβεβαιώσουν οτιδήποτε. Τι ξεχωρίζει την αλήθεια από το ψέμα; Την αίσθηση από την ψευδαίσθηση;
Είναι όλα δυσδιάκριτα! Στο τέλος καθοριστικό ρόλο θα παίξει ο χρόνος… κι αυτό γιατί μόνο η αλήθεια έχει διάρκεια, οτιδήποτε ψεύτικο χάνεται στη λήθη… Θα σας έλεγα, βιωματικά, ότι αυτή η θέση είναι αξίωμα. Επαληθεύεται σε κάθε μορφή σχέσης αλλά και στην ίδια την ανθρώπινη προσωπικότητα..ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον της αληθείας..!
Πώς προσεγγίσατε την γνωστή ηθοποιό Σοφία Πανάγου, να γίνει το μοντέλο σας για το συγκεκριμένο φωτογραφικό project;
Συνεργάζομαι χρόνια με την Σοφία Πανάγου . Έτυχε να κάνουμε ένα γύρισμα για ένα ντοκιμαντέρ που ετοιμάζω, κατά την διάρκεια του οποίου προέκυψε η ιδέα, που η Σοφία απογείωσε με τις υποκριτικές της δυνατότητες. Η συλλογή έπρεπε να γίνει με μια όμορφη γυναίκα (της οποίας την ομορφιά είχα σκοπό να τσαλακώσω), επαγγελματία ηθοποιό με προτίμηση στους κόντρα ρόλους… αν μάλιστα προσθέσουμε και την φιλία που μας συνδέει, τότε θα έλεγα ότι ήταν η ιδανική για τον ρόλο αυτό.
ArtAppelGallery. Σημαίνει κάτι για εσάς ο συγκεκριμένος χώρος; Είναι ένας χώρος που σας εμπνέει;
Η ART APPEL GALLERY είναι το σπίτι που θα φιλοξενήσει την τέχνη και τη συλλογή μου για τρεις εβδομάδες! Το γεγονός ότι με τους συνεργάτες μου κινούμαστε στο ίδιο μήκος κύματος και ότι ο χώρος είναι άριστα προσαρμοσμένος στις ανάγκες της έκθεσης συνετέλεσαν καθοριστικά στην απόφαση μου να παρουσιάσω το τελευταίο μου έργο εδώ!
Η τελευταία σας έκθεση είναι ένα εξαίρετο δείγμα θεματικής / conceptual φωτογραφικής άποψης. Από τι εμπνευστήκατε το συγκεκριμένο θέμα;
Είναι ένα ρέκβιεμ στην ανθρώπινη ύπαρξη. Πολλές καταστάσεις σε συλλογικό αλλά και προσωπικό επίπεδο με επηρέασαν για την δημιουργία της συγκεκριμένης συλλογής. Η ματαιότητα της εξωτερικής ομορφιάς και της ειδυλλιακής ζωής, όπως προβάλλεται από τα social media για λόγους εντυπωσιασμού έρχονται σε σφοδρή αντίθεση με την ανθρώπινη θνητότητα αλλά ο άνθρωπος επιμένει να αμύνεται λέγοντας ψέματα, στους γύρω του αλλά και στον εαυτό του…
Εκτός από την αγορά της τέχνης που είναι αναμενόμενο να είναι σε πτώση σε μια Ελλάδα παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, πιστεύετε ότι η ίδια η τέχνη, τα έργα, οι καλλιτέχνες, έχουν επηρεαστεί;
Η οικονομική κρίση σίγουρα έχει επηρεάσει όχι μόνο την τέχνη αλλά και τον κάθε πολίτη αυτής της χώρας . Ευτυχώς, οι καλλιτέχνες βρίσκουν τρόπο να επιβιώνουν και με λιγότερα… είναι σαν να τρέφονται από το ίδιο τους το έργο , με τρόπο σχεδόν μεταφυσικό. Άλλωστε, η τέχνη όπως και η παιδεία ποτέ δεν στηρίχτηκαν στην κρατική μέριμνα για να επιβιώσουν…
Είστε της άποψης του ψηφιακού αισθητήρα ή του κλασικού φιλμ;
Στην αγορά πλέον δεν βρίσκεις την πληθώρα των φιλμ που υπήρχαν , ούτε τα εργαστήρια που τυπώνουν το υποστηρίζουν. Έτσι, παρότι δηλώνω υποστηρικτής του φιλμ, προσαρμόστηκα κι εγώ στην ψηφιακή εποχή με τις ευκολίες και τις δυσκολίες της.. .Με φιλμ ξεκίνησα να φωτογραφίζω και είμαι από τους τελευταίους που το απαρνήθηκαν, καθώς θεωρώ ότι η ποιότητα της εικόνας είναι καλύτερη με διαφορά.. Στο εξωτερικό οι συνάδελφοι φωτογραφίζουν με φιλμ σε μεγαλύτερο ποσοστό απ’ ότι στην Ελλάδα σας πληροφορώ.
Από το 2012, έχετε ξεκινήσει να ασχολείστε με την κινηματογράφηση και τη σκηνοθεσία .Θεωρείτε ότι είναι διαφορετικές τέχνες από την φωτογραφία ή ότι η εφευρετικότητα και η δημιουργικότητα μπορούν και «ενώνουν» αυτές τις τέχνες;
Σαφέστατα συγγενεύουν οι δύο αυτές τέχνες με την διαφορά ότι η φωτογραφία είναι πιο μοναχική, ενώ στη σκηνοθεσία είναι απαραίτητοι οι συνεργάτες διαφορετικών ειδικοτήτων. Η φωτογραφία σου μαθαίνει το κάδρο, σου δίνει το πλαίσιο , στη σκηνοθεσία προσθέτεις την ζωή μέσα στο κάδρο. Όπως λέει και ο μέγιστος Ταρκόφσκι «Πρέπει να έχεις ένα αυστηρό σύστημα εικόνων στο μυαλό σου πριν τις αφηγηθείς στην ταινία σου. Μόνο όταν καταφέρει ο σκηνοθέτης να παρουσιάσει την δική του άποψη, όταν γίνει κάτι σαν φιλόσοφος αναδεικνύεται καλλιτέχνης και ο κινηματογράφος τέχνη».
BIO
Ο Γιάννης Βελισσαρίδης φωτογραφίζει τα τελευταία τριάντα πέντε χρόνια και θεωρείται ένας από τους καλύτερους Έλληνες πορτρετίστες. Έχει φωτογραφίσει σημαντικές προσωπικότητες στο χώρο των Τεχνών (μουσική, χορός, θέατρο). Φωτογραφίες του από γνωστούς Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες έχουν κοσμήσει εξώφυλλα δίσκων, άρθρα στον Τύπο, καθώς και εκθέσεις φωτογραφίας.
Έχει συνεργαστεί με δημιουργούς και καλλιτεχνικούς οργανισμούς, διεθνή ΜΜΕ, μεγάλες πολυεθνικές διαφημιστικές και δισκογραφικές εταιρείες.
Από το 2012 ξεκίνησε με ενθουσιασμό την ενασχόληση του με την κινηματογράφηση και τη σκηνοθεσία σε videoclip και documentaries, μεταφέροντας την 35χρονη εμπειρία του στην κινούμενη εικόνα, με εφευρετικότητα και δημιουργικότητα.
Προσεγγίζει την τέχνη του με ευαισθησία, φαντασία, απόλυτη αφοσίωση και χαρακτηριστική αίσθηση χιούμορ. Ο φακός του εστιάζει στον άνθρωπο και η ματιά του στην καρδιά αυτού που είναι απέναντι του.
“Σήμερα γνώρισα ένα δαίμονα…”
Ντίνος Δημόπουλος (σκηνοθέτης)
“One of the best portrait photographers I ever met”
Renato Zanella (χορογράφος–σκηνοθέτης)
“Μαζί του κανείς…αποκτά σχέση εξάρτησης”
Φιλαρέτη Κομνηνού (ηθοποιός)
“Οι Μασάι δεν σ’ αφήνουν να τους φωτογραφήσεις γιατί τους παίρνεις την ψυχή. Τον Γιάννη τον αφήνεις”
Σπύρος Φωκάς (ηθοποιός)
“Σ’ ευχαριστώ γιατί ο τρόπος που βλέπεις τους ανθρώπους τους κάνει να φαίνονται πιο όμορφοι”
Βασίλης Χαραλαμπόπουλος (ηθοποιός)
Γιάννης Βελισσαρίδης: Website | Instagram | Facebook
Έκθεση φωτογραφίας του Γιάννη Βελισσαρίδη : «True Lies»
0
