Αφιέρωμα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πολιτισμού

Τον Νοέμβριο του 2001 η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών αποφάσισε να ανακηρύξει την 21η Μαΐου ως Παγκόσμια Ημέρα για την Πολιτισμική Διαφορετικότητα, τον Διάλογο και την Ανάπτυξη (World Day for Cultural Diversity for Dialogue and Development).

Κάλεσε όλα τα κράτη – μέλη, τις διακυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις να διοργανώσουν εκδηλώσεις, που θα διευρύνουν τη γνώση των λαών σχετικά με τον παγκόσμιο πολιτιστικό πλούτο και να ενθαρρύνουν μέσω της εκπαίδευσης και των μέσων μαζικής ενημέρωσης τη γνώση της αξίας της πολιτισμικής διαφορετικότητας.

Οι ημέρες που διανύουμε αποτελούν πρόκληση για την ανθρωπότητα, πρόκληση για την ανθρώπινη ζωή. Όμως μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες που βιώνει ο πλανήτης αναδείχθηκε η αξία του πολιτισμού και η δύναμη που έχει να ενώνει τους ανθρώπους.

Αυτές τις ημέρες, Θέατρο, μουσική και πολιτισμικοί χώροι που στάθηκαν βασικοί πυλώνες ένωσης των λαών και των ανθρώπων μεταφέροντας κλίμα αλληλεγγύης, ελπίδας και συμπαράστασης, έχουν δεχτεί σοβαρό πλήγμα, ειδικά σε μια χώρα, στυλοβάτη του πολιτισμού που όλοι ευχόμαστε γρήγορα να ξεπεραστεί, γιατί ο πολιτισμός είναι το μέλλον.

Για αυτήν την ημέρα ένα ακόμα μικρό αφιέρωμα από μερικές μουσικές παραστάσεις που κατάφερα να δω τελευταία, γιατί θέατρο δεν είναι μόνο η πρόζα, αλλά και η όπερα, η οπερέτα, ο χορός.

«Οι Στοιχειωμένοι» του Δημήτρη Μαραμή

Με το τέλος του χειμώνα και την πρώτη μέρα της άνοιξης του 2019, ξεπρόβαλε ένα αριστούργημα διεθνών προδιαγραφών, ένα έργο ανυπέρβλητης αισθητικής που προκαλεί συναισθήματα πού δύσκολα περιγράφονται με λόγια.

Είναι «Οι Στοιχειωμένοι» μια ευφυής και εμπνευσμένη σύνθεση του Δημήτρη Μαραμή που έντυσε τα αριστουργήματα της Δημοτικής μας ποίησης «Του νεκρού αδερφού» και «Το Γιοφύρι της Άρτας» καθώς και το σύγχρονο «Το στοιχειό της Χάρμαινας», σε στίχους του Σωτήρη Τριβιζά, με αριστοτεχνικό τρόπο δημιουργώντας ένα ανυπέρβλητο μεγαλειώδες έργο. Τη μαγεία συμπλήρωναν τα υπέροχα σκηνικά και κοστούμια που έδιναν μια απαράμιλλη αισθητική εικόνα.

Ένας μοναδικός στο είδος του Θοδωρής Βουτσικάκης, πλαισιωμένος από ένα εξαιρετικό καστ με πρωτοστάτες τον Βασίλη Δημακόπουλο, την καθηλωτική στο ρόλο της μάνας Αργυρώ Καπαρού, την Ελένη Δημοπούλου, Βασιλική Καρακώστα, Λητώ Μεσσήνη και με ένα έξοχο δίδυμο τον Σταμάτη Πακάκη και τον Νίκο Ζιαζιάρη που σαν Στοιχειά, Μάστοροι και Άνεμοι έδωσαν μια αριστοτεχνική υπερφυσική πνοή.

«Εκκλησιάζουσες  – η λαϊκή οπερέτα» του Σταμάτη Κραουνάκη

Μια βραδιά του Σεπτέμβρη σε ένα Ηρώδειο κατάμεστο από κόσμο, φώτα, μουσική και τέχνη είδαμε για πρώτη φορά τις «Εκκλησιάζουσες  – η λαϊκή οπερέτα» και τον περασμένο Γενάρη, τις αποχαιρετήσαμε αυτή τη φορά με άρωμα Κουν στη Φρυνίχου. Ένα σπουδαίο έργο που γεννήθηκε από τα χέρια του Σταμάτη Κραουνάκη, ο οποίος έδωσε σάρκα και οστά σε μια πολλών ετών αναζήτηση.

Μεταφράζοντας ολόκληρο το κείμενο του Αριστοφάνη, έφτιαξε ένα λιμπρέτο πάνω στο οποίο συνέθεσε τη μουσική, δημιουργώντας μια κανονική οπερέτα. Μέσα απ’ αυτή τη συναρπαστική μουσική του ξεκλειδώνει τον ποιητικό κόσμο του Αριστοφάνη στην αιχμηρή, βαθειά πολιτική και επίκαιρη σάτιρα.

Με λιτά σκηνικά και εναλλαγές φωτεινών χρωμάτων, τη σκηνοθετική αρμονία της Μαριάννας Κάλμπαρη και την χορογραφική πινελιά του Θοδωρή Πανά, ένα λαμπρό καστ ηθοποιών στροβιλίζεται και δίνει με χιούμορ, ωμή αλήθεια και συναίσθημα, την επαναστατική για την εποχή ιδέα του Αριστοφάνη να δώσει την εξουσία στις γυναίκες, με το επαναστατικό σχέδιο της Πραξαγόρας που μοιάζει στη θεωρία ιδανικό στην πράξη, όμως θα αποδειχτεί ουτοπικό…

Η Σοφία Φιλιππίδου με μια εξωπραγματική ερμηνεία στο ρόλο της Πραξαγόρας σε μια έκσταση ωσάν πρωθιέρεια αρχαίου Μαντείου ενώ δεσπόζει στη σκηνή ο εξαιρετικός διεθνής μας βαρύτονος Χριστόφορος Σταμπόγλης ως Βλέπυρος.

Οι γυναίκες, κάθε μια φώτιζε με το ρόλο της και τα παιδιά της ΣΠΕΙΡΑ-ΣΠΕΙΡΑ της τελειότερης σύνθεσης που θα μπορούσε να υπάρξει, από τον Γιώργο Στιβανάκη με την αξεπέραστη σκηνή της γριάς στο φέρετρο, τον υπέροχο Σάκη Καραθανάση, τον Κώστα Μπουγιώτη με την οπερατική φωνή του, τον Χρήστο Γεροντίδη με την γνήσια φωνή και την αξιομνημόνευτη σκηνή Βλέπυρου-Χρέμη στο παγκάκι, καθώς και τα παιδιά της ορχήστρας, εκπληκτικά μοναδικοί στο είδος τους.

«Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ» του Ντμίτρι Σοστακόβιτς

Το μεγαλειώδες αριστούργημα του Ντμίτρι Σοστακόβιτς «Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ» μεταφέρθηκε στην ΕΛΣ σε σκηνοθεσία της Φανύ Αρντάν, η οποία σκηνοθετώντας για πρώτη φορά όπερα έδωσε με την καθοδήγησή της εκπληκτικές εικόνες και οδήγησε τους πρωταγωνιστές σε υψηλού επιπέδου ερμηνείες.

Η Φανύ Αρντάν με τα τρία γυμνά χορευτικά δίνει τη δική της πινελιά σαν έμφαση στην αιματοβαμμένη και γεμάτη βία ζωή της Κατερίνα Ισμαήλοβα στην προτσαρική Ρωσία, μεταφέροντας το πνεύμα του μεγάλου Σοστακόβιτς που ήταν πρωτοπόρος στην αποτύπωση σε όπερα της ωμής βίας και της απροκάλυπτης αναφοράς στο σεξ.

Η ορχήστρα της ΕΛΣ κάτω από τη διεύθυνση του Βασίλη Χριστόπουλου απέδωσε το έργο για πρώτη φορά στην Ελλάδα με την πλήρη ενορχήστρωση που προβλέπει ο Σοστακόβιτς. Οι συγκλονιστικές εξάρσεις της μουσικής του Σοστακόβιτς σε διαπερνούσαν σε όλο σου το σώμα και την ένιωθες παντού με την επιτυχημένη επιλογή να μοιραστούν εκατέρωθεν στα θεωρεία τα πνευστά της ορχήστρας.

Καθοριστικό ρόλο έπαιξε και η άψογα συντονισμένη χορωδία της ΕΛΣ στην οποία χαίρομαι πολύ που και πάλι συμμετείχε ο Σταμάτης Πακάκης.
Υπέροχη σκηνική παρουσία και ερμηνεία η σοπράνο Σβετλάνα Σοζντάτελεβα στο ρόλο της Ισμαήλοβα, ενώ δυναμικοί και όλοι οι υπόλοιποι συντελεστές στους ρόλους τους έδωσαν ένα εξαίσιο μουσικό θέαμα.

«Norma» του Bellini

Πολύς λοιπόν ο ντόρος για την «αλλιώτικη» «Norma» του Bellini, που δίχασε το κοινό, εξοργίζοντας τους υποστηρικτές της κλασσικής όπερας που περίμεναν την ρομαντική προσέγγιση που στην ουσία περιορίζει το ενδιαφέρον στο τραγούδι.

Παρά τη φήμη της, η Νόρμα είναι μια όπερα αφηγηματικά αδύναμη που πραγματεύεται τους κρυφούς έρωτες της πρωθιέρειας των Γαλατών, με τον Ρωμαίο ανθύπατο Πολιόνε, που απέκτησε μαζί του δύο παιδιά και την απιστία του με την νεότερη ιέρεια των Δρυίδων Ανταλτζίζα.

Ο σκηνοθέτης Κάρλους Παντρίσσα με την ανατρεπτική διάσημη ομάδα των Καταλανών Λα Φούρα ντελς Μπάους μεταφέρουν την ιστορία του έργου σε ένα φουτουριστικό νησί κατά το έτος 2050, κατακλυσμένο από πλαστικά απόβλητα όπου οι άνθρωποι δεν κάνουν παιδιά εκτός από την πρωθιέρεια που έχει αποκτήσει δύο με τον Πολιόνε.

Εμπνευσμένοι από το έργο «H γέννηση της τραγωδίας από το πνεύμα της μουσικής» του Νίτσε, οι Λα Φούρα ντελς Μπάους συνδέουν το μύθο της Νόρμα με τις αγωνίες του σημερινού ανθρώπου και την καταστροφή του περιβάλλοντος και δημιουργούν μια πραγματική εμπειρία 360 μοιρών μέσα στο Ηρώδειο, όπου το κοινό και η σκηνή έγιναν ένα.

Εδώ έρχεται και ένα εντυπωσιακό βίντεο, που λειτουργεί σα δεύτερος αφηγητής, με τεχνητά δάση, τοίχους από ολογράμματα και διαφύλαξη της χλωρίδας που προβάλλονται στο τοίχο του Ηρώδειου και σε συνδυασμό με τους προσεγμένους φωτισμούς της Ελευθερίας Ντεκώ και τα εντυπωσιακά φουτουριστικά κοστούμια που θυμίζουν Mad Max, Star Wars και Cirque du Soleil Eurovision, όπως ανέφεραν οι πολέμιοι της μοντέρνας αυτής εκδοχής, δημιούργησαν ένα πραγματικά υπέροχο οπτικό θέαμα που κατά την ταπεινή μου άποψη έφερε την αντίστιξη στην αδύναμη δραματουργία της όπερας του Μπελίνι.

Το πιο ανατρεπτικό στοιχείο των σκηνικών είναι ο μεταλλικός κίτρινος φλούο γερανός που αντικατέστησε το παραδοσιακό δέντρο (γκυ) των Γαλατών, που ομολογώ σε ξενίζει με το πρώτο αντίκρισμα μέχρι να τον συνδέσεις με την υπόλοιπη δραματουργία, καθώς και οι δύο διάφανοι κάδοι με νερό που επιπλέουν σαν άψυχα τα δύο παιδιά σε στάση εμβρύου.

Εγώ λοιπόν ως οπαδός του μοντέρνου και της Πίνα Μπάους βρήκα άκρως εντυπωσιακό το οπτικό αυτό υπερθέαμα με το βίντεο, τους φωτισμούς, τα φωτεισμένα με led κοστούμια και τους ακροβάτες, σε αντίθεση τώρα με το καστ που κάπως με απογοήτευσε.

Δυστυχώς εδώ πιάστηκα αδιάβαστος και δεν είχα την τύχη να ακούσω την Ιταλίδα σοπράνο Κάρμεν Τζανναττάζιο στο ρόλο της Νόρμα και την Ρουμάνα Τσέλια Κοστέα στο ρόλο της Ανταλτζίζα και πήγα στη μοναδική μέρα με τις δεύτερες διανομές με την Αμερικανή Μάρτζορι Όουενς και την Μολδαβή Έλενα Κασσιάν στους αντίστοιχους ρόλους.

Κατά γενική ομολογία πολύ υποτονικές ειδικά στο πρώτο μέρος μέχρι να ζεσταθούν και η μαγευτική άρια της επίκλησης στη θεά «Casta Diva» χάθηκε στο πουθενά. Μπορεί και η Τζαναττάζιο να μην έχει το μέταλο και το βιμπράτο της Κάλας που θέλει ο απαιτητικός ρόλος της Νόρμα, αλλά σίγουρα καλύτερη φωνή, τουλάχιστον μου άρεσε όταν την άκουσα στην «Tosca».

Ο Πολωνός Άρνολντ Ρουτκόφσκι ως Πολιόνε αρκετά σφιγμένος χωρίς την δύναμη που απαιτεί η ακουστική του Ηρώδειου.
Η Χορωδία της ΕΛΣ, που συμμετείχε και πάλι ο Σταμάτης Πακάκης, υπό τη διεύθυνση του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου, δεμένη και ευαίσθητη με κάλυψε πλήρως στα χορωδιακά μέρη του έργου, που γέμιζε υπέροχα την μακρόστενη σκηνή. Τέλος, καλή θα έλεγα η διεύθυνση της ορχήστρας από τον ανερχόμενο Γιώργο Μπαλατσινό που θα απέδιδε μάλλον καλύτερα σε κλειστό χώρο.

Μια εμπειρία ακόμη λοιπόν θα έλεγα που θα άγγιζε το τέλειο με ένα καλύτερο καστ που απαιτούν τέτοια έργα…

«Callas in Concert-The Hologram Tour»

Η μεγάλη παραγωγή «Callas in Concert-The Hologram Tour», έχοντας ταξιδέψει σε όλον τον κόσμο και έχοντας φιλοξενηθεί σε μερικά από τα πιο εμβληματικά μουσικά θέατρα όπως στην English National Opera στο Λονδίνο, τη Salle Pleyel στο Παρίσι, το Θέατρο Bozar στις Βρυξέλλες κ.α., ήλθε και στην Αθήνα από την Base Hologram σε συνεργασία με τη Solist invent experiences, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής περιοδείας 2019, για δύο βραδιές.

Πολυαναμενόμενη και δικαιολογημένα γλυκιά προσμονή για να δούμε από κοντά την αναπαράσταση της μοναδικής ερμηνείας της Κάλλας επί σκηνής, αυτής που την ανέδειξε σε θρύλο της όπερας.

Η στιγμή για την έναρξη φτάνει όταν ανοίγει η βελούδινη αυλαία στην μεγάλη σκηνή της αίθουσας “Αντιγόνη” στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» με δύο ανθοστήλες εκατέρωθεν με εναλλασσόμενο φωτισμό και εμφανίζεται η ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που ξεκινάει με την πρώτη οβερτούρα από το Il Signor Bruschino του Rossini υπό την διεύθυνση της Ιρλανδής αρχιμουσικού Eimear Noone ντυμένης με μαύρο κεντητό φράκο και την ξανθιά αλογοουρά να πέφτει στην πλάτη της.

Αμέσως μετά εμφανίστηκε “με μαγικό τρόπο” Εκείνη, υποκλίνεται στο κοινό και ξεκινάει με τη συγκλονιστική φωνή της το Je veux vivre από το Roméo et Juliette του Gounod, ντυμένη με λευκό ταφταδένιο φόρεμα και λευκές γόβες.

Η πρώτη στιγμή σοκαριστική και κάπως μακάβρια να βλέπεις λίγα μέτρα μακριά σου το Ιερό Τέρας. Ανάμεικτα τα συναισθήματα βλέποντας τις λεπτομερείς κινήσεις της και την εκφραστικότητα ενός πεντακάθαρου μεν ολογράμματος, που όμως κάποιες στιγμές νόμιζες ότι την έβλεπες “ζωντανή”, κάποιες άλλες όμως αισθανόσουν ένα πάγωμα από την ψηφιακή αυτή ψευδαίσθηση που έκανε πιο έντονο το στημένο αυτό σκηνικό που σε έκανε να νομίζεις ότι έβλεπες κάποια ταινία με μια απόμακρη φωνή, μακράν από το να μας συγκινήσει και να μας συγκλονίσει.

Έφυγα με ένα σφίξιμο σκεπτόμενος ότι δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να νιώσω αυτή τη συγκίνηση με τη πραγματική Κάλλας. Ήταν όμως μια εμπειρία αυτή η συναυλία όπου ακούστηκαν με τη φωνή της Κάλλας διάσημες άριες, μεταξύ των οποίων, Habanera και Card Aria από την Carmen του Bizet, Una macchia e qui tutt’ora, από το Macbeth του Verdi, A vos jeux, mes amis από τον Hamlet του Ambroise Thomas, Gioconda του Ponchielli, Vissi D’Arte από την Tosca του Puccini, Casta Diva από τη Norma του Bellini.

«Powder Her Face» του Thomas Adès

Και έρχεται η πολυδιαφημιζόμενη ως τολμηρή και προκλητική όπερα «Powder Her Face» του Thomas Adès, σε λιμπρέτο του συγγραφέα και δημοσιογράφου Philip Hensher η οποία πραγματεύεται την σκανδαλώδη ζωή της Margaret Campbell, Δούκισσας του Argyll, γνωστής με το προσωνύμιο «The Dirty Duchess».

Η Δούκισσα που συντάραξε την βρετανική κοινωνία τη δεκαετία του ’60, με το σκάνδαλο κατά τη διάρκεια της πολύκροτης δίκης διαζυγίου από τον δεύτερο σύζυγο της, Ian Campbell, 11ο Δούκα του Argyll.

Στο έργο εξιστορείται η άνοδος και η πτώση της αστραφτερής και εύθραυστης μορφής της περιβόητης Δούκισσας από την δεκαετία του ’30 μέχρι και το ΄90, η οποία παρουσιάζεται ως ακόλαστη φιγούρα της ανώτερης κοινωνικής τάξης, που συγκέντρωνε τα σκάνδαλα και τα κουτσομπολιά των tabloids.

Η φράση «οι άνθρωποι είναι καλοί μαζί σου όταν πληρώνονται γι’ αυτό» συνοψίζει την κατάρρευση του κόσμου της όταν έπαψαν να της παρέχονται οι «απαιτητικές» και σε αφθονία υπηρεσίες .
Το «Powder Her Face» είναι μια σύγχρονη όπερα δωματίου σε δύο πράξεις με μια πολυεπίπεδη μουσική γλώσσα με ετερόκλητες επιρροές από τα καμπαρέ του Kurt Weill, τη τζαζ και τα τάνγκο του Ástor Piazzolla να συναντούν αριστοτεχνικά τον Alban Berg και τον Igor Stravinsky.

Με την «αθυρόστομη» γλώσσα του λιμπρέτου του Philip Hensher και ένα μαύρο χιούμορ διερευνώνται και σατιρίζονται οι σχέσεις φύλου, πολιτικής και εξουσίας, τα κουτσομπολιά της κλειδαρότρυπας και η ματαιοδοξία του πλούτου και της ανίας μιας ανώτερης κοινωνικής τάξης.

Όσον αφορά στην περίφημη «Blowjob Αria» η οποία περισσότερο ένα μουρμουρητό παρά άρια θα την έλεγε κανείς, που με τον τρόπο που παρουσιάστηκε περισσότερο ως σάτιρα προκαλώντας ιλαρότητα, κάθε άλλο παρά άσεμνη και προκλητική. Περισσότερος ντόρος έγινε στη διαφήμιση με τις φωτογραφήσεις και το promo teaser με ημίγυμνους άνδρες, που καμία σχέση δεν είχαν με την περί ης ο λόγος όπερα.

Στην ακραία φωνητική γραφή του Thomas Adès, που απαιτεί ερμηνευτές με ιδιαίτερη φωνητική και υποκριτική δεξιοτεχνία, ανταποκρίθηκαν επάξια στους πολλαπλούς τους ρόλους οι Χρύσα Μαλιαμάνη, Χρήστος Κεχρής και Γιάννης Γιαννίσης, ενώ υπέροχη η Justine Viani, στο ρόλο της «Βρώμικης Δούκισσας».

Τη μουσική εκτέλεσε άψογα το εξαιρετικό μουσικό σύνολο Ergon Ensemble, υπό την διεύθυνση του αρχιμουσικού Νίκου Βασιλείου.
Η σύγχρονη αυτή αγγλική όπερα σίγουρα δεν ήταν για πολλούς και ειδικά για τους μη μυημένους ή τους λάτρεις του Verdi και του Bellini, πράγμα που μαρτυρούσαν και τα αρκετά άδεια καθίσματα στη «μικρή» αίθουσα της Εναλλακτικής Σκηνής και τα οποία έγιναν περισσότερα στο δεύτερο μέρος μετά το διάλλειμα.

Αυτό θα μπορούσε να το εξηγήσει κανείς, ότι, ή φοβήθηκαν οι «συντηρητικοί» την άσκοπη κατ’ εμένα προκλητική διαφήμιση ή όσοι πήγαν να σκανδαλισθούν… απογοητεύτηκαν!!

Εν κατακλείδι, η σύγχρονη αυτή και απαιτητική όπερα του Thomas Adès, είχε τη λάμψη της και την αξιοπρεπή της παρουσίαση με την σκηνοθετική ματιά του Αλέξανδρου Ευκλείδη, αλλά παρασάγγας σεμνότερη από το ανέβασμα στις σκηνές της αλλοδαπής.

«Η Εύθυμη χήρα» του Franz Lehár

Στο  Θέατρο «Ολύμπια» ανέβηκε πάλι η «βασίλισσα» της οπερέτας η «Εύθυμη χήρα» του Αυστροούγγρου Franz Lehár, όπου πήγα βασικά για να δω, εκτός από την ίδια την διάσημη χήρα, τον Κόμη Ντανίλο Ντανίλοβιτς και τον Πρόξενο Μπογκντάνοβιτς, που ερμήνευσαν αντίστοιχα τα χαρισματικά παιδιά Νίκος Ζιάζαρης και Σταμάτης Πακάκης, μια ευκαιρία να τους ξαναδώ μαζί στη σκηνή μετά από την μοναδική ερμηνείας τους ως εκπληκτικό δίδυμο, στο μεγαλειώδες μουσικό έργο του Δημήτρη Μαραμή «Οι Στοιχειωμένοι».

Σκηνοθετικά ο Ισίδωρος Σιδέρης έδωσε μια απολαυστική φρεσκάδα στη διάσημη οπερέτα, όπου η Συμφωνική Ορχήστρα και η Χορωδία Δήμου Αθηναίων κάτω από την μπαγκέτα της Ελένης Κοτσμανίδου αναβίωσαν την γαργαλιστική ιστορία της γοητευτικής χήρας Άννα Γκλάβαρι, που ερμήνευσε με μπρίο η Ελεάννα Κωνσταντά, με τα βιενέζικα βαλς, καθώς και τις διάσημες γκριζέτες του αμαρτωλού Μαξίμ με τα τρελά καν καν.

Ο Σταμάτης Πακάκης με την σταθερή και συνεχή πορεία του τελευταία, μας έδωσε χαρακτηριστικά το στίγμα του, ενώ ο βαρύτονος Νίκος Ζιάζαρης με πρωταγωνιστικό ρόλο εδώ, πέρα από την εξαιρετική φωνή του με ψυχή και στην πρόζα, έδωσε έναν αντάξιο εραστή για την εκθαμβωτική χήρα.

Όλοι οι υπόλοιποι σολίστ με ζωντάνια και δουλεμένες φωνές απογείωσαν αυτό το ερωτικό γαϊτανάκι του έρωτα, ενώ ξεχώρισε υπέροχος ο Άρης Τσαμπαλίκας στον χαρακτηριστικό ρόλο του Νιέγκους.

Τα φαντασμαγορικά κοστούμια του Μανόλη Παντελιδάκη κάτω από τα φώτα του Κώστα Μπλουγουρά και τις ανάλαφρες χορογραφίες του Διονύση Τσαφταρίδη με ένα διαλεχτό σύνολο χορευτών, ολοκλήρωσαν την συνταγή για μια ανάλαφρη γοητευτικά χαριτωμένη και λαμπερή παράσταση, θα έλεγα must see…!!

«Η Ωραία Ελένη» του Jacques Offenbach

Πώς μπορεί μια μουσική οπερέτα να είναι ξεκαρδιστική;
«Η Ωραία Ελένη» του Jacques Offenbach, μας χάρισε μια οπτικοακουστική πανδαισία χρωμάτων και ήχων, σκορπίζοντας άφθονο γέλιο, αφού η σατιρική αυτή οπερέτα δόθηκε σε έξυπνη, έμμετρη ελληνική μετάφραση, έντεχνα ταιριασμένη στη μουσική και ισορροπημένα εμπλουτισμένη με σύγχρονες αναφορές.

Ένα άξιο καστ που υποστήριξε φωνητικά, εκφραστικά και κινησιολογικά την γκροτέσκα αλλά γοητευτική παρωδία του γνωστού μας μύθου. Τέλεια ως σεξομανής Ωραία Ελένη η Δέσποινα Σκαρλάτου και εντυπωσιακός ο Βασίλης Καβάγιας ως πλάνος Πάρις.

 Απολαυστικό ήταν το τρίο Αγαμέμνωνα-Μενέλαου-Κάλχα, ενώ ο Σταμάτης Πακάκης  δίκαια απέσπασε ένα μεγάλο χειροκρότημα για την εύστοχη ερμηνεία της καρικατούρας του Αχιλλέα κατά Όφεμπαχ… σε σκηνοθεσία Ισίδωρου Σιδέρη και με την μπαγκέτα του Φώτη Μιχαλάκη.

Ο Offenbach, επίκαιρος όσο ποτέ, με τους διεγερτικούς ρυθμούς του, εκφράζει την εποχή του που ζει μόνο για το χρήμα και τη διασκέδαση, για να μην βρεθεί αντιμέτωπη με την αλήθεια της καθημερινής πραγματικότητας.

Η συζυγική απιστία, η διεφθαρμένη εξουσία, η επιπολαιότητα και η αυθάδεια της νεολαίας, όπως επίσης η διαρκής αναζήτηση των εφήμερων απολαύσεων που όριζε η καταναλωτική συνείδηση στην εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, προβάλλονται με αριστοτεχνικό τρόπο μέσα από το σύγχρονο πρίσμα, παραμένοντας διαχρονικά.

Το έργο βασίζεται στον ελληνικό μύθο που διαδραματίζεται στην Σπάρτη και το Ναύπλιο. Παρουσιάζει τους πολύ γνωστούς και οικείους χαρακτήρες του μύθου, τον Πάρι, τον Μενέλαο, τον Αγαμέμνονα, τον Κάλχα, την Ελένη, αφαιρώντας τους το σελοφάν του μύθου τους και εξανθρωπίζοντάς τους με ότι αντιπροσωπεύει ο καθένας.

Οπότε, ναι, η «Η Ωραία Ελένη» του Jacques Offenbach ήταν μια όμορφη, χαρούμενη, γοητευτική και ξεκαρδιστική σάτιρα…

«Aida» του Giuseppe Verdi

Στο Βεάκειο του Πειραιά, είδαμε την «Aida» του Giuseppe Verdi, έργο-ορόσημο της ιταλικής μουσικής, που ισορροπεί ανάμεσα στον ρομαντισμό και τη μεγαλοπρέπεια.

Μας είχαν υποσχεθεί ένα μεγαλειώδες υπερθέαμα με τη διεθνή συμπαραγωγή της Φιλαρμόνια Ορχήστρας Αθηνών, της Γερμανική Opera Classica Europa, της Opera Constanza από τη Ρουμανία και της Εταιρίας Λυρικού Θεάτρου Ελλάδος, όμως το αποτέλεσμα δυστυχώς δεν ήταν το αναμενόμενο.

Η σχεδόν παντελής έλλειψη σκηνικού και η θέα με τα κάγκελα και τους τοίχους του Βεάκειου δεν βοηθούσαν στην αποστασιοποίηση και την υποβλητικότητα των δρώμενων, ενώ οι χορογραφίες και η κινησιολογία πολύ πρόχειρες (για να μην πω ερασιτεχνικές), όπως και κακό μακιγιάζ που αδικούσε τους Αιγύπτιους και Αιθίοπες χαρακτήρες του Βέρντι.

Τα κοστούμια καλά αν όχι εξαιρετικά έδιναν το μοναδικό χρώμα στο σύνολο αν και η χορωδία ήθελε ακόμα πολλή δουλίτσα.
Ευτυχώς που μας αποζημίωσε η πολλή καλή μουσική εκτέλεση της ορχήστρας με την συνοδεία και συνεργασία της εσωτερικής μπαντίνας από όπου ερχόντουσαν όμορφοι ήχοι από το τρομπόνι της Μυρσίνης Δημοπούλου την τρομπέτα της Σταματίας Φουρλεμάδη και τα μουσικά όργανα των άλλων παιδιών.

Φωνητικά ξεχώρισαν ιδιαίτερα (για μένα τουλάχιστον) οι τρεις βασικοί πρωταγωνιστές με τον τενόρο Φίλιππο Μοδινό αξιοπρεπέστατο Ρανταμές, την μεσόφωνο Κασσάνδρα Δημοπούλου εξαιρετική Άμνερι και την Μεξικάνα υψίφωνο Yamel Domort να ερμηνεύει Αϊντα με την πλούσια φωνή της και σταθερή τεχνική

Από τους υπόλοιπους με εντυπωσίασε ο Ιταλός βαρύτονος Jaime Eduardo Pialli ερμηνεύοντας τον Αμονάσρο, βασιλιά της Αιθιοπίας και πατέρα της Αϊντα.

«Enter Achilles» του Lloyd Newson

Ιδιαίτερη μνεία αρμόζει στο μοναδικό και εξαίσιο θέαμα το «Enter Achilles» του εικονοκλάστη Lloyd Newson (DV8 Physical Theatre), σε μια επικαιροποιημένη έκδοση με τους χορευτές παγκοσμίου φήμης Rambert και του Sadler’s Wells, εξίσου επίκαιρη με το πρώτο ανέβασμα το 1995.

Το «Enter Achilles» παλεύει με την έννοια της αρρενωπότητας, μέσα από αστείες, προκλητικές και συχνά ενοχλητικές ενέργειες οκτώ ανδρών σε ένα τυπικό απόγευμα μιας βρετανικής παμπ. Είναι μια αποθέωση του χιούμορ, της πλάκας και της συντροφικότητας που απολαμβάνουν πολλοί άνδρες (ειδικά της εργατικής τάξης) και δείχνει τον σημαντικό ρόλο που παίζει το αλκοόλ στο μεταξύ τους δέσιμο και συγχρόνως μια καταλυτική συμβολή στη βία.

Το έργο διερευνά τι ενώνει μια ομάδα ανδρών και τι τους χωρίζει, τι νοιώθουν ότι μπορούν να μοιραστούν με άλλους άνδρες και τι όχι. Εξετάζει την ευάλωτη πλευρά τους, τη νοοτροπία της αγέλης και το πώς αυτοί οι άνδρες αστυνομεύουν ο ένας τις συμπεριφορές του άλλου για τυχόν αδυναμίες και παρεκκλίσεις από όσα θεωρούνται παραδοσιακά μοτίβα ανδρισμού.

Το νέο αυτό καστ που αποτελείται από τους Richard Cilli, Tom Davis Dunn, Nelson Earl, Miguel Fiol Duran, Ian Garside, Eddie Hookham, Scott Jennings, Γεώργιο Κοτσιφάκη, Jag Popham και John Ross, αποθεώνει την έκφραση του σώματος με τα εκπληκτικά σόλο χορευτικά, τα μοναδικά ντουέτα και τρίο, αλλά και τους ενδιαφέροντες πλαστικούς αυτοσχεδιασμούς επαφής, σε θεαματικές, εκπάγλου καλλονής κινήσεις με τις χορογραφίες του Newson και των ερμηνευτών, νυν και πρώην.

Ο Lloyd Newson πακετάρει επί σκηνής μια σειρά από αναμφίβολου δυναμισμού σκηνές, σε μια γρήγορου ρυθμού σκηνοθετική προσέγγιση. Εν κατακλείδι, είναι το είδος του θεάματος που δύσκολα περιγράφεται με γραπτό ή προφορικό λόγο, παρά μόνο με την οπτική εμπειρία.
Η ανανεωμένη εκδοχή του «Enter Achilles» παρουσιάστηκε στην Ελλάδα σε παγκόσμια πρώτη, στη Στέγη Ωνάση, πριν ξεκινήσει την περιοδεία του ανά τον κόσμο.

Μια έκρηξη τεστοστερόνης, because boys are boys…!! A masterpiece of his kind…!!!

«The Phantom of the Opera» του Andrew LIoyd Webber

Τώρα τι να πει κανείς για το «The Phantom of the Opera», που μαζί με το «Les Misérables» είναι τα διασημότερα και δημοφιλέσταρα μουσικά έργα… και αγαπημένα μου…!!

Το «The Phantom of the Opera» του Andrew LIoyd Webber, σε λιμπρέτο Charles Hart και πρόσθετους στίχους του Richard Stilgoe είναι βασισμένο στην νουβέλα «Le Fantôme de l’Opéra» του Gaston Leroux και συναρπάζει επί σειρά ετών τους φαν ανά τον κόσμο, με την υπέροχη μουσική του, τον ρομαντισμό, το μελόδραμα, το σασπένς και τα ακροβατικά φωνητικά.

Ζήλευα κάποιους φίλους που μου αφηγούντο την εμπειρία τους από το Λονδίνο ή την Νέα Υόρκη, ενώ εγώ αρκούμουν στο να ακούω σε βινύλιο το πρωτότυπο βέβαια αριστούργημα με τον Michael Crawford και την Sarah Brightman.

Οπότε πριν λίγο καιρό μαθαίνω για την άφιξη του στην Αθήνα και μάλιστα με τους περισσότερους συντελεστές του West End του Λονδίνου. Από την μια ενθουσιάστηκα και από την άλλη είχα μια ανησυχία για το πώς θα μεταφερθεί εδώ και ειδικά αφού είχα δει την πανέμορφη επανεκτέλεση για το 25th anniversary του Λονδίνου με τον Ramin Karimlo και την έξοχη Sierra Boggess.

Ευτυχώς όμως μας αποζημίωσε η προσεγμένη αυτή μουσική πανδαισία με τα καλαίσθητα κοστούμια και εντυπωσιακά σκηνικά και με έναν εξαιρετικό και συγκλονιστικό Ben Forster, που δεν είχε να ζηλέψει τίποτα από τους προκατόχους του ρόλου αυτού. Μαζί του στο ρόλο της Christine η Celinde Schoenmaker, που μπορεί να μην ήταν του βεληνεκούς της Brightman ή της Boggess, όμως όμορφη με καλή και καθαρή φωνή.

Μα και όλοι οι υπόλοιποι συντελεστές αξιόλογοι στους ρόλους τους με ίσως λίγο πιο αδύναμη την Lara Martins για τον συγκεκριμένο ρόλο της πριμαντόνα Carlotta Giuducelli.

Μια αξιοπρεπής και εντυπωσιακή παράσταση που θα ήταν πιο μαγική σε έναν πιο κατάλληλο χώρο από το κλειστό του Γαλατσίου…

«Liberaj» των Αντώνη Καρατζίκη και Μαρίας Αθήνη

Δεν θα μπορούσα να μην αναφέρω το «Liberaj», μια νεανική παράσταση για μικρούς και μεγάλους με ένα ηχηρό μήνυμα κατά της ξενοφοβίας και του ρατσισμού, σε λιμπρέτο της Μαρίας Αθήνη και πρωτότυπη μουσική σύνθεση του Αντώνη Καρατζίκη και χορογραφία Αναστάσιου Δεληγιάννη.

Το έργο αφηγείται την ιστορία ενός δεκαεξάχρονου μαθητή του Liberaj (που σημαίνει ελεύθερος στην Εσπεράντο τη «γλώσσα της ελπίδας») που φτάνει πρόσφυγας από εμπόλεμη ζώνη σε μια μικρή πόλη, κάπου στην κεντρική Ευρώπη, και καταφέρνει να ξεπεράσει τις δυσκολίες και να τελειώσει το σχολείο χάρη στην αλληλεγγύη των συμμαθητών του.

Ένα φρέσκο λαμπερό μιούζικαλ με την συμμετοχή 100 και πλέον συντελεστών, ηθοποιών, τραγουδιστών, χορευτών και μουσικών και τη συμμετοχή των χορωδιών «Chjoremus» και Αθηναϊκού Χορωδιακού Συνόλου, συνοδευόμενοι από την “AthensRecording Orchestra“.