Τι συνδέει δύο άγνωστους μεταξύ τους άνδρες με ένα από τα μεγαλύτερα Πανεπιστήμια της χώρας;
Υπήρξε η πρώτη σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα και ένα από τα αρχαιότερα Πανεπιστήμια της χώρας. Το Πάντειο Πανεπιστήμιο σήμερα είναι το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, το οποίο καλύπτει συνολικά τις Κοινωνικές και Πολιτικές Επιστήμες. Διαθέτει τέσσερις βασικές Σχολές, οι οποίες με τη σειρά τους χωρίζονται σε εννέα ακαδημαϊκά τμήματα, παρέχοντας εξειδίκευση στις επιστήμες Δημόσιας Διοίκησης και Οικονομίας, στις Διεθνείς Σπουδές, τη Ψυχολογία, στις Κοινωνικές και Πολιτικές Σπουδές και τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ιστορία του Πανεπιστημίου, αν αναλογιστεί κανείς πως η ίδρυσή του υπήρξε αποτέλεσμα μιας τυχαίας και ακούσιας συνεργασίας. Δύο άνθρωποι που δεν είχαν γνωριστεί ποτέ, υπογράφουν την παρουσία του κτηρίου που εδώ και 89 χρόνια στολίζει τη λεωφόρο της Συγγρού.
Αλέξανδρος Πάντος, η αρχή του οράματος
Γόνος μεγαλοαστής οικογένειας, ο Αλέξανδρος Ι. Πάντος γεννήθηκε το 1887 στο Πήλιο. Σπούδασε Νομικά στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και αργότερα συνέχισε τις σπουδές του στην Ελευθέρα Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού. Η εμπειρία του στο εξωτερικό ήταν αυτή που έδωσε την ιδέα να δημιουργηθεί μία αντίστοιχη σχολή και στην Ελλάδα. Η κρισιμότητα της υγείας του, ωστόσο, δεν του επέτρεψε να δει ολοκληρωμένο το όραμά του. «Έφυγε» από τη ζωή το 1930 σε ηλικία 43 ετών.
Γνώριζε πολύ καλά τη σοβαρότητα της κατάστασής του, γι’ αυτό και δε δημιούργησε δική του οικογένεια. Φρόντισε το 1915 ολόκληρη η περιουσία του να προσφερθεί στο Ελληνικό Κράτος, κάνοντας σαφείς ορισμένες προϋποθέσεις. Υπεύθυνο για την εκτέλεση της διαθήκης του όρισε τον εκάστοτε Πρωθυπουργό της χώρας, στην οποία έκανε γνωστό πως επιθυμεί τα χρήματα να χρησιμοποιηθούν για την ίδρυση Ανώτατης Σχολής Πολιτικών Επιστημών. Τέλος, η σχολή θα έπρεπε να φέρει το όνομά του.
Πώς όλα αυτά, όμως, συνδέονται με τον Κύπριο, Γ. Φραγκούδη;
Γεώργιος Φραγκούδης, το σθένος και η αγάπη του για τη Σχολή
Με καταγωγή από τη Λεμεσό της Κύπρου, ο Γεώργιος Φραγκούδης γεννήθηκε το 1869, όντας και αυτός απόγονος μίας πολύ σπουδαίας οικογένειας. Μοιράζεται τις ίδιες σπουδές με τον Πάντο, με τη διαφορά φυσικά του χρόνου φοίτησης στην σχολή του Παρισιού. Η ενασχόληση με την πολιτική ήταν αναπόφευκτη και έντονη, αφού συνοδεύτηκε από ξυλοδαρμούς και μία απόπειρα δολοφονίας. Διατηρούσε προσωπική φιλία με τον τότε Πρωθυπουργό της Ελλάδας, Ελευθέριο Βενιζέλο. Με τον τελευταίο συζήτησε αρκετά την επιθυμία του να ιδρύσει μία Σχολή Πολιτικών Επιστημών στη χώρα.
Ταξίδεψε πολύ για να συγκεντρώσει την απαραίτητη οικονομική στήριξη για το εγχείρημά του. Λονδίνο, Παρίσι, Αίγυπτο. Αργότερα, έκανε εράνους σε ελληνικές παροικίες και πήρε δάνεια από την Εθνική Τράπεζα. Τα χρήματα αυτά αξιοποιήθηκαν για την αγορά του οικοπέδου αλλά και για την διακόσμηση και την επίπλωση της Σχολής. Η συγκρότηση της Σχολής ολοκληρώθηκε μονάχα όταν αξιοποιήθηκε το κληροδότημα του Πάντου.
Ο Βενιζέλος είχε ενημερώσει τον Γεώργιο Φραγκούδη για την ύπαρξη της εν λόγω διαθήκης και τους όρους της. Ο τελευταίος παρά την αρχική αρνητική αντίδραση του, τελικά δέχθηκε, αφού η ανάγκη για χρήματα ήταν μεγάλη. Ο Πρωθυπουργός προώθησε το αίτημα, το οποίο και επικυρώθηκε από τη Βουλή.
Τα μαθήματα στην «Ελευθέρα Σχολή Πολιτικών Οικονομικών Επιστημών» άρχισαν το Νοέμβριο του 1930. Διευθυντής της ήταν ο ίδιος ο Γεώργιος Φραγκούδης. Με δική του πρωτοβουλία πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες εγγραφές γυναικών. Τα χρόνια που ακολούθησαν η Σχολή άλλαξε όνομα, επεκτάθηκε και εκσυγχρονίστηκε. Το 1989, η Σχολή μετονομάστηκε σε «Πάντειο Πανεπιστήμιο Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών», όπως είναι γνωστό μέχρι σήμερα.
10
